Het merinoschaap is één van de bekendste schapenrassen in de wereld. Het is het meest voorkomende schapenras ter wereld en wordt over het algemeen geprezen voor de kwaliteit van de wol. In Nederland is de Merino een zeldzaamheid. De enige kudde graast op kasteel Croy in Aarle-Rixtel.
Er zijn twee soorten merinoschapen te onderscheiden. Schapen zonder hoorns (of alleen kleine stompjes) en gehoornde merinoschapen met lange spiraalvormige hoorns die dicht bij het hoofd groeien. De rammen hebben meestal hoorns en de ooien niet.
Er zijn zowel vlees- als wolmerino’s. Het schaap is het bekendst om zijn wol. Dankzij de vele huidplooien produceert één schaap wel vijf kilo wol per jaar. De wolmerino blinkt niet alleen uit in de hoge wolproductie, maar ook in de bijzondere kwaliteit wol. Per vierkante centimeter groeien bij een merino tien keer zoveel haartjes als bij een gemiddeld ander schaap. De wol heeft een zeer fijne structuur en is daarom zeer geschikt voor tal van toepassingen. Zo wordt het gebruikt voor gordijnen, of om te vilten. Maar het is ook erg bruikbaar voor kleding, omdat de stof niet kriebelt.
Van oorsprong komen de merino’s bij een kleine berberstam uit Noord-Afrika vandaan, die door de Spanjaarden werden veroverd. De Spanjaarden namen het schapenras mee en kruisten deze met Spaanse schapen, wat uiteindelijk geresulteerd heeft in het nu bekende schapenras.
Aan de moren is het succes van de merinoschaap te danken. Toen zij in Spanje leefden hebben zij de ‘Mesta’ opgericht, dit was een soort van gilde van schapenboeren die het fokken van schapen in goede banen moest leiden. In de middeleeuwen werd het merinoschaap als exclusief Spaans gezien en werd het cadeau gedaan aan hooggeplaatste gasten.
In 1519 namen Spaanse troepen de merinoschapen voor het eerst mee de landsgrenzen over. Vanaf die tijd werden steeds meer schapen geëxporteerd.
Hoewel de eerste merinoschapen voorkwamen in Spanje is dat momenteel niet meer zo. Het schapenras is verspreid over heel de wereld. Binnen Europa exporteerden de Spanjaarden de eerste merino’s naar Zweden. Later heeft het ook geresulteerd in een export naar Oostenrijk, Frankrijk, Denemarken, Italië, Engeland en een paar Duitse staten. Later volgde ook de export over de gehele wereld. De eerste Amerikaanse merino’s zijn door Kapitein Ephraim Sturdivant via Portugal Amerika binnen gebracht.
Momenteel zijn de merino’s met name terug te vinden in Nieuw-Zeeland, Australië, Argentinië, Zuid-Afrika en het westelijk van de Verenigde Staten. In Australië en Nieuw-Zeeland zijn de merino’s gekruist met de schapenrassen lincolns, leicester, shropshire, suffolks en andere rassen om een nog betere kwaliteit van de wol te verkrijgen.
